بیوگرافی سید علی خامنه‌ای – Seyyed Ali Khamenei

آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران، از شخصیت‌های اثرگذار در تاریخ معاصر ایران است. ‏برای ادامه مطلب با سایت مجله خبری جام جهانی همراه باشید.

نام آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای 
تولد ۲۹ فروردین ۱۳۱۸
محل تولد مشهد، ایران
ملیت ایرانی
سمت فعلی رهبر جمهوری اسلامی ایران
فرزندان ۶

بیوگرافی سید علی خامنه ای

آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های سیاسی و مذهبی معاصر ایران به شمار می‌آید. از سال ۱۳۶۸ تاکنون، وی به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند و دومین نفری است که در تاریخ ایران به این جایگاه رفیع دست یافته است.

سوابق انقلابی، دوره ریاست‌جمهوری، فعالیت‌های علمی و فرهنگی و تأثیرگذاری گسترده‌اش در سطح داخلی و بین‌المللی، او را به شخصیتی کلیدی در تحولات ایران و منطقه بدل کرده است. 

سید علی خامنه ای کیست 

نام کامل : سید علی حسینی خامنه‌ای

متولد : ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹)

محل تولد : مشهد، ایران

نقش فعلی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تاکنون)

سید علی خامنه ای چه کسی هست 

سید علی خامنه ای چه کسی هست

سید علی خامنه‌ای در ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹) در شهر مشهد به دنیا آمد. پدر ایشان، سید جواد خامنه‌ای، از علما و مهاجران آذری‌تبار بود که به مشهد مهاجرت کرده بود.

مادر او نیز زنی معتقد و محترم در میان جامعه مذهبی به شمار می‌رفت. خانواده خامنه‌ای زندگی ساده‌ای داشتند و از نظر اقتصادی در طبقه متوسط قرار داشتند.

ملیت سید علی خامنه ای

سید علی خامنه‌ای تبعه ایران است. وی در شهر مشهد متولد شده و بخش عمده‌ای از زندگی و تحصیلات عالی حوزوی خود را در داخل کشور گذرانده است.

اصالت سید علی خامنه ای

از نظر اصالت، دارای ریشه‌های آذری از طرف پدر و اصالت فارسی یزدی از طرف مادر است. خانواده او از سادات حسینی هستند که نسبشان به امام سجاد (ع) می‌رسد و در طول قرون متمادی، بسیاری از اعضای آن به عنوان علمای برجسته دین شناخته شده‌اند.

مذهب سید علی خامنه ای

مذهب : شیعه دوازده‌ امامی

عنوان مذهب سید علی خامنه ای

عنوان مذهب : آیت‌الله العظمی

خذب سیاسی سید علی خامنه ای

  • حزب جمهوری اسلامی (۱۳۶۶–۱۳۵۷)
  • جامعه روحانیت مبارز (۱۳۶۸–۱۳۵۶)

سن سید علی خامنه ای

سید علی خامنه‌ای متولد 29 فروردین 1318 (برابر با 19 آوریل 1939) است. در حال حاضر او 91 ساله است.

سید علی خامنه ای

سید علی خامنه ای

اوسید علی خامنه‌ای از شخصیت‌های برجسته و تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران به شمار می‌رود که نقش کلیدی در جریان انقلاب اسلامی، دوران دفاع مقدس، شکل‌گیری ساختارهای سیاسی و راهبری فکری کشور ایفا کرده است. شناخت زندگی، دیدگاه‌ها و سیاست‌های او برای درک بهتر تحولات ایران در دوران معاصر اهمیت فراوانی دارد.

تحصیلات آیت الله خامنه ای

سید علی خامنه‌ای تحصیلات دینی خود را در حوزه علمیه آغاز کرد و از سن ۱۱ سالگی در شهر مشهد به تحصیل علوم دینی پرداخت. وی در مراحل مقدماتی و سطح حوزه، دانش خود را نزد اساتیدی چون پدرش، شیخ هاشم قزوینی و آیت‌الله میلانی فرا گرفت و مسیر آموزشی خود را در حوزه‌های علمیه ادامه داد. 

تحصیلات سید علی خامنه ای

تحصیلات : حوزه علمیه قم (۱۹۵۸-۱۹۶۴)، حوزه نجف (۱۹۵۷-۱۹۵۸)

تحصیلات حوزوی سید علی خامنه ای

حدود سال ۱۳۳۶ هجری شمسی (۱۹۵۷ میلادی)، سید علی خامنه‌ای به شهر قم عزیمت کرد و از محضر استادان بزرگی مانند آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی بهره‌مند شد.

پس از بازگشت به مشهد در سال ۱۳۴۳ (۱۹۶۴ میلادی)، به تدریس علوم دینی و فعالیت‌های سیاسی پرداخت. گرچه تحصیلات دانشگاهی رسمی نداشت، اما در زبان‌های عربی، انگلیسی و اردو تسلط داشت و به شعر و ادبیات نیز علاقه‌مند بود.

در حوزه علمیه، او به عنوان «آیت‌الله» شناخته می‌شود و پس از درگذشت آیت‌الله اراکی در دهه ۱۳۷۰، برخی از نهادهای جمهوری اسلامی او را به عنوان مرجع تقلید معرفی کردند. 

کودکی سید علی خامنه ای

سید علی خامنه‌ای دوران کودکی خود را در خانواده‌ای روحانی و سنتی در مشهد گذراند که زندگی‌شان ساده و از نظر مالی در تنگنا بود. او تا حدود پنج سالگی در خانه‌ای کوچک و کم‌وسعت در یکی از محله‌های فقیرنشین مشهد زندگی می‌کرد که تنها شامل یک اتاق و یک زیرزمین بود.

پس از مدتی، حامیان و ارادتمندان خانواده زمینی را خریداری کردند و خانه آنها را به سه اتاق گسترش دادند. از چهار سالگی، سید علی خامنه‌ای به همراه برادرش سید محمد به مکتب‌خانه رفت و قرآن را فراگرفت.

سپس دوره ابتدایی خود را در مدرسه «دارالتعلیم دیانتی» مشهد گذراند. در این دوران، قرائت و تجوید قرآن را نیز زیر نظر قاریان محلی آموزش دید. 

نوجوانی سید علی خامنه ای

آیت‌الله خامنه‌ای در دوره نوجوانی، دروس اصول فقه مانند «معالم الاصول» را نزد سید حسینی سیستانی فرا گرفت و شرح لمعه و سایر دروس فقهی را از پدر خود و همچنین هاشم قزوینی آموخت. در سال ۱۳۳۴، در درس خارج فقه استاد سید میلانی حاضر شد.

دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۳۶، به نجف اشرف سفر کرد و در محضر علمای برجسته‌ای چون سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی بهره‌مند شد؛ اما به علت مخالفت پدرش مجبور به بازگشت به مشهد شد. در همان سال، اجازه روایت از سید میلانی را دریافت کرد.

در سال ۱۳۳۷ به قم مهاجرت کرد و در مدرسه حجتیه ساکن شد و در کلاس‌های اساتیدی مانند سید حسین بروجردی و سید روح‌الله خمینی شرکت کرد.

او حدود پنج سال در قم ماند و بیشتر زمان خود را صرف مطالعه و تدریس کرد. در سال ۱۳۴۳، پس از آنکه پدرش نابینا شد، به مشهد بازگشت و تا سال ۱۳۴۹ در جلسات درس سید هادی میلانی شرکت کرد. 

خانواده سید علی خامنه ای

پدر: سید جواد خامنه‌ای، روحانی و مجتهد با تبار آذربایجانی.

مادر: خدیجه میردامادی، از خانواده‌ای مذهبی و اصالتاً اهل نجف و یزد.

پدر خانواده منبع اصلی درآمد بود که بسیار محدود و ناچیز بود. آیت‌الله خامنه‌ای در مصاحبه‌های خود به این موضوع اشاره کرده است که «کودکی ما همراه با سختی‌ها و مشقت‌های فراوان بود؛ گاهی شب‌ها شام نداشتیم و من لباس‌های وصله‌دار می‌پوشیدم.» 

سید علی خامنه ای و پدرش

آموزش‌های دینی سید علی خامنه‌ای از سن چهار سالگی در منزل آغاز شد و اولین معلم او در زمینه قرآن، پدرش سید جواد خامنه‌ای بود. هم‌زمان با تحصیل در پایه پنجم دبستان، مقدمات علوم دینی را در مدرسه سلیمان‌خان مشهد آغاز کرد و بخشی از دروس را نیز نزد پدرش فرا گرفت.

این دوره همزمان با حضور نواب صفوی در مشهد بود که تأثیر عمیقی بر شکل‌گیری دیدگاه‌های سیاسی او گذاشت. پس از آن، دوره سطح حوزه را در مدرسه نواب گذراند و در کنار آن تا سال دوم دبیرستان نیز به تحصیل پرداخت.

زندگینامه سید علی خامنه ای

زندگینامه سید علی خامنه ای

سید علی خامنه‌ای ریشه‌های فعالیت سیاسی خود را در خانواده‌ای مذهبی و سیاسی یافته است. سه رویداد مهم در دوران جوانی او باعث گرایشش به مسائل سیاسی شد: اصلاحات دوران شاه، ملی شدن صنعت نفت به رهبری مصدق، و آشنایی با نهضت نواب صفوی.

زندگی سید علی خامنه ای

اولین مواجهه او با فضای سیاسی، دیدار با نواب صفوی در سال ۱۳۳۱ بود که انگیزه‌ای برای مبارزه و انقلاب در او ایجاد کرد. او همچنین خود را شاگرد روح‌الله خمینی می‌داند و در سال ۱۳۳۶ با وی ملاقات داشت.

در سال ۱۳۴۱، همراه با برادرش مسئول انتقال پیام‌های امام خمینی به مردم مشهد شد و نقش کلیدی در رساندن پیام‌های نهضت انقلابی ایفا کرد. خمینی از خامنه‌ای خواست که حوادث مدرسه فیضیه و نحوه برخورد رژیم با مخالفان را روایت کند؛ بدین ترتیب او به عنوان رابط میان روحانیون و مردم فعالیت می‌کرد.

سید علی خامنه ای زندگی نامه

پدرش، سید جواد خامنه‌ای، و پدربزرگش، سید حسین، هر دو از روحانیان آذری‌تبار مقیم نجف بودند. اجداد خانواده از تفرش به آذربایجان مهاجرت کرده‌اند. سید حسین در نجف به عنوان فقیه و مدرس برجسته شناخته می‌شد و امام مسجد جامع تبریز بود.

سید جواد خامنه‌ای، که در نجف متولد شده بود، پس از پایان تحصیلات خود در آنجا، به مشهد بازگشت و به عنوان امام جماعت در مساجد بازار و گوهرشاد فعالیت کرد.

سید علی خامنه ای بیوگرافی

از ازدواج اول سید علی خامنه‌ای سه دختر داشت که متأسفانه همگی درگذشتند. پس از آن، با خانم خدیجه میردامادی صاحب چهار پسر و یک دختر دیگر شد.

برادران او، سید محمد و سید هادی، هر دو فعال سیاسی و روحانی بودند. سید محمد در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی حضور داشت و در جریان یک سوءقصد ترور قرار گرفت، اما جان سالم به در برد.

خواهر او، بدری سادات، همسر علی تهرانی است که در جریان اعتراضات سال ۱۴۰۱ ایران از او برائت جست. تنها برادر غیرروحانی خانواده، سید حسن، در وزارت نفت فعالیت می‌کند.   

زندگی شخصی سید علی خامنه ای

زندگی شخصی سید علی خامنه ای

آیت‌الله سید علی خامنه‌ای با منصوره خجسته باقرزاده، دختر حجت‌الاسلام خجسته بافقی، ازدواج کرده و صاحب چند فرزند است. خانواده وی به دور از فضای رسانه‌ای زندگی می‌کنند. خامنه‌ای زندگی ساده‌ای دارد و علاقه‌مند به شعر، ادبیات و موسیقی سنتی ایرانی است. 

همسر سید علی خامنه ای

در اوایل پاییز سال ۱۳۴۳، سید علی خامنه‌ای با منصوره خجسته باقرزاده ازدواج نمود. همسر ایشان در خانواده‌ای مذهبی و بازاری در مشهد رشد یافته است.

اگرچه فعالیت سیاسی رسمی نداشته، اما به طور مرتب به دیدار خانواده‌های شهدا می‌رود. تا کنون هیچ تصویر رسمی از ایشان در رسانه‌ها منتشر نشده است. 

فرزندان سید علی خامنه ای

خامنه‌ای شش فرزند دارد: دو دختر به نام‌های بشری و هدی، و چهار پسر به نام‌های مصطفی، مجتبی، مسعود (محسن) و میثم. 

بچه های سید علی خامنه ای

بزرگ‌ترین فرزند سید علی خامنه‌ای، سید مصطفی، در حال ادامه تحصیلات حوزوی است. سید مجتبی، فرزند دیگر، در دوران جنگ ایران و عراق حضور داشت و ارتباط نزدیکی با بسیج و سپاه پاسداران دارد؛ او همچنین یکی از گزینه‌های مطرح برای رهبری آینده محسوب می‌شود.

سید مسعود (محسن) نیز عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است و عمدتاً به جمع‌آوری خاطرات پدر و مدیریت وب‌سایت‌های مرتبط با ایشان می‌پردازد. آیت‌الله خامنه‌ای فرزندانش را از ورود به فعالیت‌های اقتصادی و تصدی مناصب حکومتی منع کرده است. 

پسران سید علی خامنه ای

 

پسران سید علی خامنه ای

۱. مصطفی خامنه‌ای:

متولد دهه ۱۳۴۰ روحانی و استاد حوزه علمیه قم نسبتاً کم‌حاشیه و فعال در زمینه‌های فرهنگی و دینی گفته می‌شود که در تفکر و رفتار به پدر بسیار شبیه است

۲. مجتبی خامنه‌ای:

متولد حدود سال ۱۳۴۸ روحانی و از شناخته‌شده‌ترین و تأثیرگذارترین فرزندان در برخی محافل به‌عنوان چهره سیاسی و گزینه محتمل برای جانشینی پدر مطرح است همسرش دختر غلامعلی حداد عادل می‌باشد

۳. میثم خامنه‌ای:

پژوهشگر در حوزه علوم انسانی کمتر در امور سیاسی فعال است و بیشتر در زمینه‌های فرهنگی و پژوهشی شناخته می‌شود

۴. مسعود خامنه‌ای:

فعالیت رسانه‌ای یا سیاسی ندارد عمدتاً در فضای خصوصی و غیررسمی حضور دارد 

خانه سید علی خامنه ای

اورهبر جمهوری اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای، هم‌اکنون در خانه سازمانی خود واقع در مرکز تهران، معروف به بیت رهبری، سکونت دارد. این مکان علاوه بر محل زندگی، دفتر کار و محل برگزاری مراسم رسمی ایشان نیز محسوب می‌شود.

بیت رهبری در محدوده چهارراه خیابان‌های ایران، پاستور، فلسطین و آذربایجان واقع شده و شامل ساختمان‌هایی با طراحی ساده و بدون تزئینات خاص است که اتاق‌های متعددی را در بر می‌گیرد.

خانه سید علی خامنه‌ای در پاستور

قبل از تصدی مقام رهبری در سال ۱۳۶۰، خامنه‌ای در یک خانه باغ‌دار در خیابان پاستور زندگی می‌کرد. حفاظت بیت رهبری بر عهده سپاه حفاظت ولی امر است و به دلیل مسائل امنیتی، اطلاعات و دسترسی عمومی به جزئیات داخلی این مجموعه محدود است. 

ثروت سید علی خامنه ای

بر اساس اظهارات برخی مسئولان پیشین بیت رهبری، آیت‌الله خامنه‌ای زندگی ساده‌ای دارد و حقوقی دریافت نمی‌کند؛ درآمد زندگی او عمدتاً از نذورات مردمی تأمین می‌شود و سطح معیشتی او پایین‌تر از میانگین عمومی کشور است.

با این حال، برخی منابع دارایی او را بسیار ناچیز و ساده توصیف کرده‌اند، در حالی که برخی خبرگزاری‌ها مدعی هستند که خامنه‌ای مالک دارایی‌هایی به ارزش تقریبی ۲۰۰ میلیارد دلار است.

رویترز در سال ۲۰۱۳ گزارش داد که خامنه‌ای کنترل دارایی‌هایی نزدیک به ۹۵ میلیارد دلار را در اختیار دارد، که بیشتر آن‌ها از طریق ستاد اجرایی فرمان امام، مهم‌ترین نهاد اقتصادی مرتبط با او، مدیریت می‌شوند.

این ستاد از طریق مصادره اموال مردم و اعضای اقلیت‌های دینی، املاک و دارایی‌های فراوانی به دست آورده و بخش قابل توجهی از ثروت کشور در دست نهادهای وابسته به دفتر رهبری قرار دارد.

در سال ۱۳۹۸، بنیاد مستضعفان که یکی از این نهادهای وابسته است، سود و درآمد بسیار بالایی داشته و برخی نهادها و فعالان خواستار افزایش شفافیت مالی دفتر رهبر شده‌اند. فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با خامنه‌ای شامل خرید سهام بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ نیز می‌شود که توسط ستاد اجرایی فرمان امام انجام می‌پذیرد. 

شایعات در خصوص سید علی خامنه‌ای

شایعات در خصوص سید علی خامنه‌ای

در سال‌های اخیر شایعات متعددی درباره وضعیت سلامت خامنه‌ای منتشر شده است. در سال ۲۰۱۰ گزارشی مبنی بر ابتلای او به نوع نادری از سرطان خون منتشر شد. 

سید علی خامنه‌ای سرطان پروستات

در سال ۲۰۱۵، یک روزنامه ادعا کرد که آیت‌الله خامنه‌ای به سرطان پروستات در مرحله پیشرفته مبتلاست و عمر او بیش از دو سال تخمین زده نمی‌شود.

در سال ۱۳۹۹، خبری در فضای مجازی منتشر شد که یکی از کاربران توییتر از وخامت حال رهبر جمهوری اسلامی خبر داده و اعلام کرده بود دیدار او با حسن روحانی لغو شده است، اما مسئولان دفتر رهبری این خبر را به طور رسمی رد کردند.

در شهریور ۱۴۰۱، شایعات درباره وخامت وضعیت جسمانی خامنه‌ای افزایش یافت و برخی منابع گزارش دادند که او پس از انجام جراحی در بستر بیماری قرار دارد.

اگرچه عکسی از او در مراسم مذهبی منتشر شد، روزنامه نیویورک تایمز صحت این شایعات را تأیید کرده و به نشانه‌هایی مانند ناتوانی رهبر در نشستن طولانی مدت اشاره کرده است. 

دست راست سید علی خامنه ای 

در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای هدف یک حمله تروریستی ناموفق قرار گرفت و در این حادثه از ناحیه سینه، شانه و دست راست زخمی شد که در پی آن دست راست وی دچار فلج شد. 

وضعیت سلامت سید علی خامنه‌ای

در ۱۷ شهریور ۱۳۹۳، وب‌سایت رسمی رهبر اعلام کرد که ایشان تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفته است. علیرضا مرندی، پزشک معالج رهبر، توضیح داد که عارضه‌ای وجود داشت که ضرورت انجام جراحی را ایجاب می‌کرد و خامنه‌ای با توصیه پزشکان همکاری کامل داشته است.

پس از هفت روز بستری، در ۲۴ شهریور، رهبر انقلاب از بیمارستان مرخص شد و در گفت‌وگویی اعلام کرد که جای هیچ نگرانی نیست و این عمل جراحی یک فرایند کاملاً عادی بوده است. 

عکس پروفایل سید علی خامنه‌ای

عکس پروفایل سید علی خامنه‌ای

عکس های سید علی خامنه‌ای

عکس های سید علی خامنه‌ای

عکس سید علی خامنه‌ای

عکس سید علی خامنه‌ای

عکس جذاب سید علی خامنه‌ای

عکس جذاب سید علی خامنه‌ای

فیسبوک سید علی خامنه‌ای

آدرس پیج سید علی خامنه‌ای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@

توییتر سید علی خامنه‌ای

آدرس پیج سید علی خامنه‌ای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@

فعالیت های سیاسی سید علی خامنه ای

سید علی خامنه‌ای از دهه ۱۳۳۰ خورشیدی فعالیت‌های سیاسی خود را علیه رژیم پهلوی آغاز کرد. او از نخستین روحانیونی بود که حمایت خود را از امام خمینی اعلام نمود و به دلیل همین فعالیت‌ها بارها توسط ساواک دستگیر، زندانی و تبعید شد.

نقش خامنه‌ای در آگاهی‌بخشی سخنرانی‌های پرشور و افشاگرانه‌ی او در مساجد مهمی مانند مشهد، تهران و تبریز، نقش قابل توجهی در افزایش آگاهی و بیداری مردم نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی آن زمان داشت.

خامنه ای قبل از انقلاب

فعالیت سیاسی سید علی خامنه‌ای به طور جدی از دهه ۱۳۴۰ شروع شد و در این دوران چندین بار توسط ساواک دستگیر شد. نخستین بازداشت او در خرداد ۱۳۴۲ در بیرجند رخ داد؛ جایی که به دلیل سخنرانی درباره‌ی حمله به مدرسه فیضیه و نقد نفوذ اسرائیل، بازداشت و زندانی شد. پس از حوادث ۱۵ خرداد همان سال، به مشهد منتقل و ده روز در بازداشت بود.

بازداشت سید علی خامنه ای

بازداشت سید علی خامنه ای

در دی‌ماه ۱۳۴۲ در سفر به زاهدان نیز بازداشت شد و به تهران منتقل گردید. در سال‌های بعد، او گروهی مخفی برای مبارزه با رژیم پهلوی تشکیل داد که در سال ۱۳۴۵ توسط ساواک کشف شد. در این دوره، فعالیت‌های او شامل ترجمه کتاب، امامت مساجد و برگزاری جلسات تفسیر قرآن و مباحث ایدئولوژیک بود.

اما بین سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ بارها بازداشت و در زندان‌هایی مانند کمیته مشترک ضدخرابکاری زندانی شد. محدودیت‌ها و ادامه فعالیت‌ها در این دوران، ساواک محل سکونت و فعالیت‌های او را تفتیش و اموالش را ضبط کرد.

با این حال پس از آزادی، فعالیت‌های سیاسی و تبلیغی‌اش را ادامه داد و نسبت به خطر فعالیت‌های مسلحانه و مبارزه فکری هشدار داد.

تمرکز بر آموزش و مبارزه فکری سید علی خامنه‌ای در این سال‌ها تلاش کرد تا از طریق برگزاری جلسات و کلاس‌های مخفی، روی مبارزه سیاسی و تبیین ایدئولوژی اسلامی تمرکز کند و پایه‌های فکری انقلاب را تقویت نماید.

بازداشت آیت الله خامنه‌ای

در اواخر سال ۱۳۵۶، نیروهای امنیتی رژیم پهلوی سید علی خامنه‌ای را بازداشت کرده و به مدت سه سال به تبعید در ایرانشهر محکوم کردند. همچنین، اجازه سفر او به عتبات عالیات برای زیارت داده نشد.

با شروع اوج مبارزات انقلاب در سال ۱۳۵۷، پس از آزادی از تبعید، خامنه‌ای به مشهد بازگشت و به فعالیت‌های انقلابی خود در مسجد آل رسول و دیگر مراکز مذهبی ادامه داد. 

پس از کشتار خونین در یزد، نامه‌ای اعتراض‌آمیز منتشر کرد. در تیر ماه ۱۳۵۷، به دلیل حمایت از اعتراضات طلاب نسبت به تبعید، توسط نیروهای امنیتی سرکوب شد.

تبعید سید علی خامنه‌ای

سپس به تبعید در جیرفت منتقل شد، اما در شهریور همان سال به کهنوج رفت و فعالیت‌های سیاسی و انقلابی خود را ادامه داد. در مهر ۱۳۵۷ به مشهد بازگشت و با سخنرانی‌های افشاگرانه، نقش برجسته‌ای در روند انقلاب ایفا کرد. 

با حضور امام خمینی در فرانسه، خامنه‌ای بارها خواستار بازگشت او به ایران شد و در تظاهرات و اعتراضات مردمی در مشهد فعالانه شرکت کرد. 

در دی ماه ۱۳۵۷، همراه با دیگر مبارزان، در تظاهرات گسترده ضد رژیم فعالیت کرد و در مراسم عاشورای همان سال خطبه‌هایی علیه حکومت پهلوی ایراد نمود.

پس از پیروزی انقلاب، به تهران رفت و در کمیته تبلیغات انقلاب و شورای انقلاب اسلامی نقش مؤثری داشت. او در تحصن‌ها شرکت کرد و در انتشار اعلامیه‌های انقلابی فعالیت چشمگیری داشت. 

پیروزی انقلاب و سید علی خامنه‌ای

در ۲۳ دی‌ماه ۱۳۵۷، روح‌الله خمینی تشکیل شورای انقلاب اسلامی را اعلام کرد. تنها یک روز پس از آن، محمدرضا شاه پهلوی ایران را ترک کرد و دوران سلطنت او به پایان نزدیک شد.

با خروج شاه و تضعیف دولت شاپور بختیار، در ۱۲ بهمن همان سال، خمینی پس از سال‌ها تبعید از فرانسه به کشور بازگشت و مورد استقبال گسترده مردم قرار گرفت.

در ۱۵ بهمن، ارتش اعلام بی‌طرفی کرد و زمینه برای تشکیل دولت موقت به نخست‌وزیری مهدی بازرگان فراهم شد. در نهایت، در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، نظام شاهنشاهی سقوط کرد و انقلاب اسلامی رسماً به پیروزی رسید.

سید علی خامنه‌ای پس از انقلاب ۱۳۵۷

سید علی خامنه‌ای پس از انقلاب ۱۳۵۷

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، وی به سرعت در مسئولیت‌های مهمی منصوب شد:

مسئولیت‌ها:

  • عضو شورای انقلاب اسلامی
  • نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی (دوره اول)
  • امام جمعه موقت تهران (از ۱۳۵۹)
  • نماینده امام در شورای عالی دفاع
  • رئیس‌جمهور ایران (۱۳۶۰–۱۳۶۸) – دومین رئیس‌جمهور پس از ابوالحسن بنی‌صدر
  • عضو حزب جمهوری اسلامی (تا انحلال آن). 

آیت الله خامنه‌ای پس از انقلاب 

اوپس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای به‌سرعت در جایگاه‌های مهم و تأثیرگذار نظام جدید قرار گرفت. او از چهره‌های نزدیک به امام خمینی بود و در روند تثبیت جمهوری اسلامی نقش محوری ایفا کرد.

مسئولیت‌هایی همچون عضویت در شورای انقلاب، امامت جمعه تهران، نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی و حضور در نهادهای کلیدی سیاسی و نظامی بخشی از مسئولیت‌های اولیه او در جمهوری اسلامی بود. 

خامنه‌ای عضویت در شورای انقلاب

آیت‌الله خامنه‌ای در دی‌ماه ۱۳۵۷، به پیشنهاد شهید مرتضی مطهری و با تأیید امام خمینی، به جمع اعضای شورای انقلاب اسلامی پیوست. این شورا به‌طور غیررسمی از آبان ۱۳۵۷ فعالیت خود را آغاز کرده بود، اما در ۲۲ دی‌ماه رسماً اعلام موجودیت کرد.

خامنه‌ای در تمام مدت فعالیت شورای انقلاب، یکی از اعضای ثابت آن باقی ماند و در تصمیم‌گیری‌های مهم سیاسی، امنیتی و اجرایی نقش داشت.

از جمله فعالیت‌های او در این دوران می‌توان به مذاکره با مسئولان داخلی و برخی چهره‌های خارجی و همچنین مشارکت در طراحی ساختارهای تازه تأسیس نظام اشاره کرد.

دیگر مسئولیت‌های اولیه پس از انقلاب در تیر ۱۳۵۸، او به‌عنوان معاون امور انقلاب در وزارت دفاع منصوب شد و به سرعت در ساختار نظامی و امنیتی نقش گرفت.

افزون بر آن، در همان مقطع عضو کمیسیون امنیتی دولت و مسئول مرکز اسناد انقلاب اسلامی شد. همچنین، او مدتی سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را نیز بر عهده داشت. 

تاریخچه انتخاباتی خامنه‌ای

در اسفند ۱۳۵۸، سید علی خامنه‌ای از سرپرستی سپاه پاسداران استعفا داد تا در اولین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کند.

او در این انتخابات با حمایت ائتلافی از گروه‌هایی چون جامعه روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی، به عنوان نامزد حوزه انتخابیه تهران معرفی شد و در اردیبهشت ۱۳۵۹، به‌عنوان نفر پنجم از حوزه تهران وارد مجلس شد.

در مجلس، خامنه‌ای ریاست کمیسیون امور دفاعی را بر عهده گرفت و با توجه به آغاز جنگ ایران و عراق، بیشتر وقت خود را در جبهه‌ها می‌گذراند.

به همین دلیل، حضور او در جلسات علنی مجلس محدود بود. پس از سوءقصد و مجروح شدن در تیر ۱۳۶۰، حضور او در مجلس بیش از پیش کاهش یافت. در مهر همان سال، با انتخاب به‌عنوان سومین رئیس‌جمهور ایران، رسماً از مجلس خارج شد. 

ریاست جمهوری خامنه‌ای

ریاست جمهوری خامنه‌ای

در سال ۱۳۶۰ و پس از برکناری بنی‌صدر، سید علی خامنه‌ای به عنوان دومین رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد و به مدت دو دوره متوالی، از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸، عهده‌دار این سمت بود.

دوران ریاست جمهوری او همزمان با جنگ تحمیلی ایران و عراق، تحریم‌های اقتصادی و تلاش‌های گسترده برای بازسازی کشور بود و در این دوره، همکاری نزدیکی با رهبر وقت، امام خمینی، داشت.

خامنه‌ای امام جمعه تهران

خامنه‌ای به عنوان امام جمعه تهران نیز فعالیت کرد؛ او از ۲۴ دی ۱۳۵۸ به این سمت منصوب شد و در طول بیش از چهار دهه، بیش از ۲۴۰ نماز جمعه اقامه کرده است. دوره اول امامت او از دی ۱۳۵۸ تا تیر ۱۳۶۰ ادامه داشت که در این مدت هدف یک سوءقصد قرار گرفت.

دوره دوم از زمان بازگشت او پس از ترور تا زمان انتخابش به رهبری ادامه داشت. در اسفند ۱۳۶۳ نیز در جریان یک بمب‌گذاری در نماز جمعه تهران، ۱۴ نفر کشته و ۸۸ نفر زخمی شدند.

دوره سوم امامت او از زمان رهبر شدنش آغاز شده و پس از وقفه‌ای که پس از بهمن ۱۳۹۰ ایجاد شد، اولین نماز جمعه او در این دوره در خرداد ۱۳۹۸ برگزار گردید. 

ترور نافرجام سید علی خامنه‌ای 

در ۶ تیر ۱۳۶۰، هنگام سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای در مسجد ابوذر تهران، یک بمب منفجر شد که باعث آسیب شدید به دست راست وی گردید.

این اقدام تروریستی توسط سازمان مجاهدین خلق انجام شد. پس از طی مراحل درمان، خامنه‌ای به فعالیت‌های سیاسی خود بازگشت و این حادثه به افزایش محبوبیت او در میان نیروهای انقلابی کمک کرد.

ترور آیت الله خامنه‌ای

ترور آیت‌الله خامنه‌ای در حین ایراد سخنرانی در مجلس، خامنه‌ای هدف حمله تروریستی قرار گرفت. این بمب‌گذاری یک هفته پس از برکناری بنی‌صدر رخ داد و چند روز بعد نیز انفجار دیگری در حزب جمهوری اسلامی اتفاق افتاد که منجر به کشته شدن تعدادی از اعضا شد.

بمب در داخل یک ضبط صوت جاسازی شده بود و نزدیک به قلب رهبر وقت قرار داشت. انفجار باعث مجروح شدن و بیهوش شدن او شد.

خامنه‌ای بلافاصله به بیمارستان منتقل شد و در نتیجه این حادثه، دست راستش فلج شد. برخی منابع سازمان مجاهدین خلق و گروه فرقان را مسئول این ترور معرفی کرده‌اند. 

رهبری جمهوری اسلامی ایران

پس از درگذشت امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری، آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران انتخاب کرد. در دوره رهبری او، نظام جمهوری اسلامی تغییرات قابل توجهی در ساختارهای نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی خود تجربه کرد.

از جمله سیاست‌های کلان تحت رهبری خامنه‌ای می‌توان به مقاومت در برابر نفوذ غرب، تقویت حضور منطقه‌ای ایران، توسعه برنامه هسته‌ای و اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی اشاره کرد که نقش مهمی در جهت‌گیری کلی کشور داشته‌اند. 

دوران ریاست‌جمهوری خامنه‌ای

در دوران ریاست‌جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای، ساختار نهاد ریاست‌جمهوری به دلیل ضعف و ناکارآمدی، نیازمند تقویت و سازمان‌دهی بود. به همین دلیل، او اقدام به تشکیل دفتر و کارگروه‌های مشورتی کرد تا امور اجرایی بهتر سامان یابد.

در سال ۱۳۶۵، قانون اختیارات رئیس‌جمهور به تصویب رسید تا حدود وظایف و مسئولیت‌های وی به صورت دقیق‌تر مشخص شود. خامنه‌ای در برخی مسائل از جمله حوزه اقتصادی و انتخاب وزرا، اختلاف‌نظرهایی با میرحسین موسوی داشت.

پس از پایان جنگ ایران و عراق، تمرکز ویژه‌ای بر مذاکرات خارجی و مدیریت موضوعات مربوط به جنگ داشت و همچنین ریاست شورای عالی پشتیبانی جنگ را برعهده داشت. در زمینه سیاست خارجی، وی چندین سفر منطقه‌ای و بین‌المللی انجام داد و در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز سخنرانی کرد.

همچنین حمایت از گروه‌های شیعی و مبارزان اسلامی از دیگر محورهای فعالیت‌های او بود. خامنه‌ای در سفرهای استانی خود نیز با مردم دیدار می‌کرد و به پیگیری مشکلات اقتصادی و مسائل امنیتی می‌پرداخت.

به طور کلی، دوران ریاست‌جمهوری او با توسعه سیاست‌های داخلی و خارجی و مدیریت چالش‌های امنیتی و جنگی همراه بود. 

نقش خامنه‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی

نقش خامنه‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی

در تاریخ ۸ شهریور ۱۳۶۲، آیت‌الله خامنه‌ای با حکم امام خمینی نخستین اصلاحات اساسی را در ترکیب ستاد انقلاب فرهنگی انجام داد.

بر اساس این تغییرات، تعدادی از مسئولان اجرایی کشور از جمله نخست‌وزیر، وزرای فرهنگ و آموزش عالی، وزیر ارشاد اسلامی و همچنین دو نماینده دانشجویی به اعضای ستاد افزوده شدند. با بازگشایی دانشگاه‌ها و افزایش فعالیت‌های فرهنگی و علمی، دومین مرحله اصلاح ساختار در آذرماه ۱۳۶۳ صورت گرفت.

در این مرحله، عنوان «ستاد انقلاب فرهنگی» به «شورای عالی انقلاب فرهنگی» تغییر یافت و رئیس‌جمهور به عنوان رئیس شورا تعیین شد.

در سال ۱۳۷۵، در دوره رهبری آیت‌الله خامنه‌ای، سومین مرحله بازسازی شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شد. وی با تعیین اعضای جدید شورا، بر ضرورت استمرار و ارتقای نقش این نهاد در سیاست‌گذاری فرهنگی کشور تأکید کرد. 

خامنه‌ای و مجمع تشخیص مصلحت

در سال ۱۳۶۶، به‌دنبال اختلافات مکرر میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان بر سر تصویب برخی لوایح، امام خمینی در تاریخ ۱۷ بهمن با تشکیل نهاد جدیدی به نام «مجمع تشخیص مصلحت نظام» موافقت کرد.

آیت‌الله خامنه‌ای به‌عنوان نخستین رئیس این مجمع منصوب شد. او در این جایگاه، نقش مهمی در هدایت و تعیین خط‌مشی‌های کلان نظام ایفا کرد و تا پایان دوران ریاست‌جمهوری خود ریاست این نهاد را برعهده داشت. 

رهبری سید علی خامنه‌ای

پیش از درگذشت امام خمینی، آیت‌الله حسینعلی منتظری به عنوان قائم‌مقام رهبری تعیین شده بود. با این حال، در تاریخ ۶ فروردین ۱۳۶۸، به‌دلیل اختلاف‌نظرهای جدی با بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، امام خمینی او را از این جایگاه عزل کرد و منتظری نیز از مقام خود کناره‌گیری کرد.

در پی درگذشت امام خمینی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری در همان روز تشکیل جلسه داد و آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، که در آن زمان رئیس‌جمهور ایران بود، به عنوان رهبر موقت جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.

این انتخاب، در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ جمهوری اسلامی صورت گرفت؛ مقطعی که کشور همچنان درگیر پیامدهای جنگ هشت‌ساله با عراق و تحت فشارهای سیاسی و بین‌المللی بود.

نبود جانشین رسمی برای امام خمینی نیز بر اهمیت و سرنوشت‌ساز بودن این تصمیم افزود و آن را به یکی از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران تبدیل کرد. 

برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران

پس از درگذشت امام خمینی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری به‌سرعت جلسه‌ای فوق‌العاده تشکیل داد. در ابتدای این جلسه، نمایندگان با اکثریت آرا، استعفای آیت‌الله حسینعلی منتظری از مقام قائم‌مقامی رهبری را تأیید کردند. در ادامه، موضوع جانشینی رهبر انقلاب مورد بحث قرار گرفت.

اعضای مجلس خبرگان بین دو گزینه اصلی اختلاف نظر داشتند: انتخاب یک مرجع تقلید برای رهبری فردی، یا تشکیل رهبری شورایی. اما پس از بررسی‌های مختلف، اجماع مشخصی بر سر رهبری شورایی حاصل نشد.

در نهایت، با وجود مخالفت ابتدایی خامنه‌ای با پذیرش این مسئولیت، ۶۰ نفر از مجموع ۷۴ عضو حاضر، به او رأی دادند و وی به عنوان رهبر موقت جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.

مدتی بعد، با اصلاح قانون اساسی و برگزاری همه‌پرسی عمومی، شرط مرجعیت از شرایط رهبری حذف شد. پس از آن، مجلس خبرگان در جلسه‌ای رسمی، در رأی‌گیری نهایی، آیت‌الله خامنه‌ای را به‌عنوان رهبر دائم جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد. 

ویژگی‌های دوران رهبری سید علی خامنه‌ای

ویژگی‌های دوران رهبری سید علی خامنه‌ای

  • تقویت نهادهای نظامی به‌ویژه سپاه پاسداران
  • توسعه حوزه نفوذ منطقه‌ای ایران (محور مقاومت)
  • تأکید بر استقلال سیاسی و اقتصادی از غرب
  • مواجهه با تحریم‌های گسترده آمریکا و غرب
  • حمایت از فناوری هسته‌ای
  • هدایت فضای فرهنگی با تأکید بر “انقلاب فرهنگی”. 

خدمات نظامی و پیشینه فقهی سید علی خامنه‌ای

موضوع جزئیات موضوع جزئیات
وفاداری نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران زمینه فقهی اصول فقه، تفسیر قرآن
خدمت/شاخه نظامی سپاه پاسداران، ستاد جنگ‌های نامنظم، قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا تحصیلات حوزوی درس سطح، درس خارج
سال‌های خدمت نظامی ۱۳۵۸؛ ۱۳۶۰–۱۳۵۹؛ ۱۳۶۲–۱۳۶۰ محل تحصیل حوزه علمیه قم، نجف، خراسان
فرماندهی/عملیات‌ها فرمانده سپاه پاسداران، قرارگاه خاتم‌الانبیا؛ شورش کردها، جنگ ایران و عراق مرتبه حوزوی آیت‌الله العظمی

ترجمه‌های سید علی خامنه‌ای

آیت‌الله خامنه‌ای مؤلف و مترجم چندین اثر در حوزه‌های دینی، فرهنگی و اجتماعی است. از جمله آثار شناخته‌شده او می‌توان به «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «پرتویی از نهج‌البلاغه» اشاره کرد.

او همچنین ترجمه‌هایی از زبان عربی به فارسی انجام داده و همواره بر اهمیت نقش فرهنگ در عرصه سیاست تأکید داشته است.

آثار و تالیفات سید علی خامنه‌ای

برخی آثار وی عبارت‌اند از:

  • طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
  • پرتویی از نهج‌البلاغه
  • در محضر قرآن
  • ترجمه کتاب‌هایی چون:
  • المستقبل لهذا الدین اثر سید قطب
  • صلح امام حسن (ع) اثر شیخ راضی آل‌یاسین. 

تدریس سید علی خامنه‌ای

از زمان اقامت در مشهد، آیت‌الله خامنه‌ای به فعالیت‌های آموزشی و تدریس دروس حوزوی مشغول بوده است. وی در آغاز، تدریس دروس سطح عالی حوزه همچون «رسائل»، «مکاسب» و «کفایه» را بر عهده داشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در دوران ریاست‌جمهوری نیز تدریس تفسیر قرآن را ادامه داد.

از سال ۱۳۶۹، او تدریس درس خارج فقه را آغاز کرد و تا امروز، مباحثی مانند «جهاد»، «قصاص» و «مکاسب محرّمه» را در این سطح تدریس می‌کند. جلسات فقهی او با حضور حدود ۵۰۰ نفر از طلاب و فضلا برگزار می‌شود. 

ادبیات سید علی خامنه‌ای

آیت‌الله خامنه‌ای از دوران کودکی با شعر و ادبیات فارسی انس داشت و با سبک‌ها و قالب‌های مختلف ادبی آشنا شد. او علاقه‌مند به مطالعه رمان‌ها، آثار کلاسیک فارسی و همچنین ادبیات جهان است و در سخنان خود بارها به اهمیت زبان و ادب فارسی اشاره کرده است.

وی زبان فارسی را گنجینه‌ای غنی می‌داند که نقش مهمی در انتقال فرهنگ، دین و تمدن ایرانی و اسلامی ایفا کرده است.

در سال ۱۳۹۸، نسبت به فرسایش زبان فارسی و نفوذ واژگان بیگانه ابراز نگرانی کرد و از رسانه‌ها، به‌ویژه صداوسیما، خواست تا در حفظ و ترویج صحیح زبان فارسی کوشا باشند و از تکرار لغات غیر فارسی پرهیز کنند. 

شعر آیت الله خامنه‌ای

آیت‌الله سید علی خامنه‌ای از جوانی به شعر و ادبیات علاقه‌مند بوده و در مشهد در محافل و انجمن‌های ادبی همچون انجمن «فردوسی» و «فرّخ» حضور فعّال داشته است. او در کنار مطالعه و نقد ادبی، خود نیز به سرایش شعر می‌پرداخت و آثار خود را در دفترچه‌ای با عنوان «سفینهٔ غزل» می‌نوشت.

در این دفتر، اشعار تازه و تجربه‌های ادبی خود را ثبت می‌کرد. اما در دوران پیش از انقلاب، این دفتر توسط مأموران ساواک ضبط شد و هرگز به او بازگردانده نشد.

تخلّص شعری او در بیشتر اشعارش «امین» بوده است. از برخی اشعار او نیز نمونه‌هایی منتشر شده که گویای ذوق ادبی و تسلطش بر قالب‌های سنتی شعر فارسی است.

دیدار شاعران با رهبر

از زمان ریاست‌جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای، دیدار سالانه شاعران با وی آغاز شد و این سنت در دوران رهبری نیز ادامه یافت. این دیدارها هر ساله در شب یا روزهای منتهی به نیمهٔ ماه رمضان، با حضور شاعران ایرانی و گاه مهمانانی از کشورهای دیگر برگزار می‌شود.

در این نشست‌ها، شاعران آثار خود را برای رهبر انقلاب می‌خوانند و گاهی از ایشان نکاتی ادبی، زبانی یا محتوایی دریافت می‌کنند. شرکت‌کنندگان این محافل، شامل چهره‌هایی از ایران و کشورهای مختلفی چون افغانستان، تاجیکستان، عراق، ترکیه، هند، پاکستان، آذربایجان، اوکراین و سایر نقاط هستند.

شاعران خارجی معمولاً شعر خود را به زبان مادری قرائت می‌کنند و سپس نسخه‌ای فارسی نیز خوانده می‌شود. اگرچه برخی منتقدان این جلسات را «تشریفاتی» و «جهت‌دار» می‌دانند، اما در عین حال، بسیاری آن را فرصتی برای ارتباط مستقیم اهل ادب با رهبر کشور و حمایت از جریان‌های شعری و فرهنگی معاصر ارزیابی می‌کنند. 

مرجعیت سید علی خامنه‌ای

پس از درگذشت آیت‌الله محمدعلی اراکی در آذرماه ۱۳۷۳، بحث جانشینی مراجع تقلید در فضای حوزوی جدی‌تر شد و نام آیت‌الله سید علی خامنه‌ای نیز به‌عنوان یکی از گزینه‌های مرجعیت مطرح گردید. برخی نهادهای رسمی حوزه علمیه قم و گروهی از علما، ایشان را به‌عنوان مرجع صلاحیت‌دار معرفی کردند.

در مقابل، چهره‌هایی مانند آیت‌الله حسینعلی منتظری و سید محمدحسین فضل‌الله این جایگاه را برای او به رسمیت نشناختند. آیت‌الله خامنه‌ای نخستین اثر فقهی خود را در سال ۱۳۷۱ منتشر کرد. از آن زمان، رسانه‌های رسمی دولتی و حکومتی با عنوان «آیت‌الله» از او یاد کردند.

با این حال، استفاده از این عنوان و تثبیت موقعیت او به‌عنوان مرجع تقلید، از همان ابتدا با مباحث فقهی و حقوقی همراه بود. برخی منتقدان، بر اساس مفاد قانون اساسی جمهوری اسلامی، شرط مرجعیت را نیازمند بالاترین مرتبه علمی در فقه و تقوا می‌دانستند.

اما در سال ۱۳۶۸، پیش از بازنگری قانون اساسی، روح‌الله خمینی در نامه‌ای به آیت‌الله مشکینی تصریح کرد که برای رهبری، لازم نیست فرد مرجع تقلید باشد، بلکه اجتهاد و عدالت و تأیید مجلس خبرگان کفایت می‌کند. همین دیدگاه، زمینه فقهی برای انتخاب خامنه‌ای به رهبری را فراهم کرد. 

سید علی خامنه‌ای رهبر ایران

سید علی خامنه‌ای رهبر ایران

بر اساس شاخص دموکراسی اکونومیست، حکومت خامنه‌ای در دسته رژیم‌های اقتدارگرا قرار دارد. او در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ به‌ترتیب در جایگاه هجدهم و هفدهم قدرتمندترین افراد جهان قرار گرفت.

برخی، نگاه عمل‌گرایانه‌اش را عامل تمایز او با رهبران دیگر می‌دانند، اما منتقدان معتقدند او خود را بی‌نیاز از نقد و اصلاح می‌داند و از اشتباهات گذشته درس نمی‌گیرد. 

جایگاه خامنه‌ای در جهان

کریم سجادپور و برخی تحلیل‌گران، خامنه‌ای را قدرتمندترین رهبر خاورمیانه می‌دانند که نفوذ خود را از طریق نهادهای وفادار حفظ کرده است. او در فهرست دشمنان آزادی رسانه قرار دارد و در سال ۲۰۰۰ یکی از ۱۰ دشمن اصلی آزادی بیان شناخته شد.

قانون اساسی جمهوری اسلامی اختیارات گسترده‌ای به رهبر می‌دهد و دیوید والچنسکی، او را نهمین دیکتاتور زنده جهان معرفی کرده است. در فوریه ۲۰۲۴، شرکت متا حساب‌های او را به‌دلیل نقض قوانین مربوط به ترویج سازمان‌ها و افراد خطرناک، مسدود کرد. 

دیدگاه‌های اقتصادی خامنه‌ای

خامنه‌ای اقتصاد اسلامی را بر پایه افزایش ثروت ملی و توزیع عادلانه برای رفع محرومیت می‌داند و معتقد است هر برنامه‌ای که این اهداف را محقق کند، پذیرفتنی است.

او در سال ۱۳۸۹ مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را مطرح کرد؛ مدلی که هم رشد اقتصادی را حفظ می‌کند و هم وابستگی به تحولات جهانی را کاهش می‌دهد. تأکید او بر جهش تولید، با هدف بهبود شاخص‌های اقتصادی، کاهش بیکاری، رونق صادرات و تقویت استقلال اقتصادی است. 

دیدگاه‌های نظامی خامنه‌ای

خامنه‌ای بر لزوم تقویت توان نظامی ایران تأکید دارد و معتقد است افزایش قدرت دفاعی، عامل بازدارنده جنگ است. او حضور منطقه‌ای و برنامه موشکی را از اصول غیرقابل مذاکره می‌داند. پس از ترور قاسم سلیمانی، وعده «انتقام سخت» داد و خواستار پایان نفوذ آمریکا در منطقه شد.

وی تولید و به‌کارگیری سلاح هسته‌ای را حرام اعلام کرده، اما گزارش‌هایی از وجود فعالیت‌های پنهان هسته‌ای موجب تردید در میان کشورهای اروپایی شده است.

هرچند خامنه‌ای فناوری هسته‌ای را برای اهداف غیرنظامی ضروری می‌داند، اما این موضع با تردیدهایی مواجه است و آمریکا اعلام کرده تصمیماتش بر مبنای این فتوا نیست. 2/2 

سیاست داخلی سید علی خامنه‌ای

در دوران رهبری خامنه‌ای، سیاست داخلی با برگزاری پنجمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و اصلاح قانون اساسی از طریق همه‌پرسی آغاز شد. روابط او با رؤسای‌جمهور مختلف متفاوت بود؛ با هاشمی رفسنجانی روابط نزدیکی داشت، اما در دوره احمدی‌نژاد تنش‌هایی میان آن‌ها شکل گرفت.

در دوران حسن روحانی، مذاکرات هسته‌ای و توافق برجام انجام شد، اما پس از خروج آمریکا، خامنه‌ای از عملکرد روحانی انتقاد کرد.

او در موضوع مقابله با کرونا، واردات واکسن از برخی کشورها را ممنوع اعلام کرد و بر تولید داخلی واکسن تأکید داشت. خامنه‌ای همچنین بر حمایت از پیشرفت‌های علمی و پژوهش‌هایی مانند سلول‌های بنیادی تأکید داشته است. 

سیاست خارجی سید علی خامنه‌ای

در سیاست خارجی، خامنه‌ای بر حمایت از مسلمانان و مقابله با استعمار و استثمار تأکید دارد. او از جریان مقاومت در منطقه پشتیبانی می‌کند و مواضع ایران را در تضاد با سیاست‌های آمریکا می‌داند.

همچنین در برابر اقدامات عربستان، به‌ویژه در منطقه، مواضع انتقادی اتخاذ کرده و از محور مقاومت در سوریه حمایت کرده است. خامنه‌ای همچنین آزار مسلمانان روهینگیا را محکوم کرده و در مسائل منطقه‌ای بر پشتیبانی از ملت سوریه و تقویت جریان مقاومت تأکید داشته است. 

⏬مقالات پیشنهادی ⏬

نمایش بیشتر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا